top of page

Tniġġiż tal-Baħar

Matul dawn is-sentejn li Ä¡ejjin (2018-2020) l-iskola se taħdem fuq il-proÄ¡ett Marine Pollution, jew kif insibuħ bil-Malti TniÄ¡Ä¡iż tal-Baħar. Għażilna dit-tema bil-għan li nqajmu kuxjenza dwar it-tniÄ¡Ä¡iż li jintrema jew li qed jispiÄ‹Ä‹a fil-baħar bil-konsegwenza li jħammeÄ¡ u jagħmel ħafna ħsara lill-ħlejjaq li jgħixu fih. Ninsabu fiÄ‹-Ä‹entru ta’ sfidi globali, primarjament minħabba l-użu tal-plastik, li qed tiffaÄ‹Ä‹ja l-popolazzjoni fid-dinja tal-lum u l-mod kif qed ngħixu aħna jista’ jħalli impatt pożittiv jew negattiv fuq l-ambjent.
Bdejna bili għamilna l-Awditjar fejn il-Ä¡enituri imlew kwestjonarju onlajn. Fih ipparteÄ‹ipaw 100 Ä¡enitur (1/5 tal-popolazzjoni). L-istudenti ipparteÄ‹ipaw ukoll: mill-1 sat-3 sena imlew ħendawt, filfaqt li l-istudenti mir-4 sas-6 sena imlewh onlajn (103 partrÄ‹ipanti).

Morning Assembly

Waqt l-Special Assembly, l-istudenti tal-4.3 qasmu ma' sħabhom informazzjoni interessanti dwar l-OÄ‹eani. 

Fosthom semmew kemm hemm oċeani, il-medda ta' kull oċean, x'għandhom speċjali u xi speċi ta' annimali jgħixu f'kull oċean. Huma evidenzjaw l-importanza li nżommu l-ambjent nadif sabiex l-iskart ma jinġarx mal-ilma tax-xita u jispiċċa fil-baħar.

Wara l-preżentazzjoni l-istudenti żifnu żewÄ¡ kanzunetti relatati mat-tema tal-oÄ‹eani  - Deep Deep u Deep u Baby Shark.

51495593_1013868105470226_45188179849904

Morning Assembly

It-tfal tal-1.1 Tigers għamlu proÄ¡ett mal-iskola kollha biex iqajmu għarfien ta’ kemm jagħmel ħsara il-plastik. Għal dan il-għan il-klassi 1.1 ħasbet biex jaħdmu fuq proÄ¡ett fejn kull tifel u tifla fl-iskola jkollhom reusable straw. L-istraws tal-plastik jagħmlu ħafna ħsara. Bħala skola diÄ¡à ppurvajna nnaqsu billi qed nużaw straws tal-karti. Però dawn mhux dejjem iservu eż: biex jixorbu l-ħalib mill-kartuna l-iskola.

Dawn l-istraws li qed nipproponu huma sodi u jiÄ¡u bi xkupilja magħhom  biex inkunu nistgħu naħsluhom sew ladarba jużawhom. It-tfal tal-klassi 1.1 daru l-klassijiet biex iħeÄ¡Ä¡u lit-tfal tal-iskola jakkwistaw din ir-reusable straw. Kien hemm konkorrenza qawwija mill-klassijiet.

56157878_2319813184923047_11937236595591
* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara l-islide show.
55840575_308441846492646_655071588114235
* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara l-power point.

Morning Assembly

Fis-17 ta' Mejju 2019, it-tfal tal-1.2 għamlu Morning Assembly bit-Titlu It-tniÄ¡Ä¡is tal- baħar

 

Bdejna l-attività fil-klassi billi t-tfal taw l-idejat tagħhom fuq x’jifhmu bit-tniÄ¡Ä¡is tal-baħar. Komplejna bi flipchart fuq il-bord interattiv.

sea-pollution1.PNG
sea-pollution2.PNG

X’insibu f’qiegħ il-baħar? Il-basktijiet u l- fliexken tal-plastik, il-bottijiet tal-landa, hu posthom f’qiegħ il-baħar? Il-bniedem qed juża l-baħar daqs li kieku xi barmil kbir tal-iskart?  

Xi jħobbu jieklu l-ħut u l-fkieren? Dawn, kemm-il darba jieklu oÄ¡Ä¡etti tal-plastik, speÄ‹jalment basktijiet, li jaħsbuhom ikel. Fhimna li jekk il-bniedem mhux se jieħu ħsieb aħjar il-baħar ta’ madwaru, ħafna speÄ‹i ta’ kreaturi tal-baħar se jiÄ¡u estinti. Issa li sirna iktar infurmati fuq it-tniÄ¡Ä¡is tal-baħar, x’nistgħu nagħmlu biex ma nkomplux aħna wkoll inniÄ¡Ä¡su l-ibħra tagħna? Innaqqsu, nerÄ¡għu nużaw u nirriÄ‹iklaw il-plastik.

sea-pollution3.PNG
P1.2.jpg

Għalaqna t-tema tat-tniÄ¡Ä¡is tal-baħar billi l-istudenti tellgħu Special Assembly fuq is-suÄ¡Ä¡ett sabiex naqsmu dak li tgħallimna mal-kumplament tal-iskola. Sibna ukoll kanzunetta marnuta mat-tema, li tispjega l-ideat tagħna b'mod Ä‹ar ħafna.

* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara l-islide show.

Inżommu lid-Dinja Ferħana! - Kinder 1.10

F’din l-attività tkelllimna flimkien dwar x'nistgħu nagħmlu biex ngħixu f'Dinja aħjar u dwar l-affarijiet li m'għandniex nagħmlu peress li qed issir ħafna ħsara lill-ambjent.

Waqt din l-attività t-tfal tgħallmu li

  • nistgħu nagħtu xi affarijiet li m'għadniex nużaw lil ħaddieħor bħall-ħwejjeÄ¡, Ä¡ugarelli u kotba. 

  • m'għandniex inħallu ilma jinħela u nitfu d-dawl jekk ma nkunux fil-kamra.

  • għandna nieklu l-ikel kollu u ma narmux. 

  • huwa importanti li nirriÄ‹iklaw. Iddiskutejna l-importanza ta’ kif nistgħu nużaw basktijiet u boroż tad-drapp, għax dawn nistgħu nerÄ¡għu nużawhom għand tal-ħwienet ħafna drabi.

 

Wara rajna flimkien l-episodju ta’ Peppa Pig tirriÄ‹ikla.

peppa pig.jpg
* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara l-vidjow.
58381441_441242336687129_127526182267230

It-tfal tgħallmu dwar il-proÄ‹ess tar-reÄ‹iklaÄ¡Ä¡. 

57575296_1095104164024957_60694845352952

Bnejna Ä‹art ta’ azzjonijiet li l-bniedem jagħmel id-dinja kuntenta u ta’ azzjonijiet oħra li l-bniedem jagħmel id-dinja mdejqa.

55680238_2192539424390789_12366641412890
55500733_408616796372839_137755586192002
55793512_636008470169096_305353379968712
55771724_2263690877228969_25531459376271

It-tfal pinÄ¡ew dinja kuntenta u dinja mdejqa. Lid-dinja mdejqa waħlulha stikka għaliex għandha ‘mimmi’, u issa se jgħaddilha peress li kulħadd qed jgħinha.

55502509_814291112266805_719376953872954
55861259_2022204834741966_38799161176694
55536425_267054787555461_338502204276709
57882447_598526253962865_707259632648716
58691979_825686334442682_836678671857300

Innotajt li t-tfal issa huma konxji tal-proċess tar-riċiklaġġ, u qed jitolbu l-approvazzjoni f'liema kontenitur għandhom jarmu l-iskart tagħhom.

Inżommu l-baħar nadif - Kinder 1.3

Waqt il-lezzjoni tax-Xjenza it-tfal tal-Kinder tgħallmu dwar x'jiÄ¡ri meta l-baħar ikun ikkontaminat bit-tniÄ¡Ä¡iż li nikkawżaw aħna stess. 

IMG_2850.JPG

Niddiskutu dwar il-baħar u l-kreaturi li jgħixu fih.

IMG_2851.JPG

Peress li ħafna mit-tfal tal-klassi tagħna għandhom dgħajsa, iddiskutejna dwar kemm hu sabiħ li tmur dawra fuq il-baħar għall-arja friska.

Għalkemm aħna nieħdu gost meta mmorru dawra bid-dgħajsa, tajjeb li nżommu f'moħħna li ħafna kreaturi tal-baħar qed imutu kawża tat-żejt li joħroġ mid-dgħajsa.

IMG_2853.JPG

Huwa fundamentali li ma narmux skart fil-baħar jew narmuh bl-addoċċ għax dan jista' jinġarr mal-maltemp u jispiċċa fil-baħar.

IMG_2854.JPG
IMG_2855.JPG

Waqt dil-lezzjoni it-tfal setgħu jaraw eżempju Ä‹ar ta' x'jikkawża l-inkwinament. 

F’din l-attività it-tfal tgħallmu kemm hu importanti li nżommu l-baħar nadif u li ma narmux skart, bħall-plastik u materjal ieħor fil-bajjiet tagħna.

61842382_2302782466449844_84138254065572

Peress li s-sajf magħna, kulħadd iħobb imur il-baħar. F’din il-lezzjoni aħna tkellimna kif għandna nsalvaw il-fkieren billi ma narmux plastik Ä¡ol-baħar.

Tarmix plastik ġol-baħar ħalli nsalvaw il-fkieren!

Kinder 1.9

1.jpg

Bdejna din il-lezzjoni billi rajna stampa ta’ fekruna u stampa ta’ brama u t-tfal saru jafu li l-fekruna tiekol il-bram. Imbgħad komplejna billi rajna stampa ta’ baħar nadif u baħar maħmuÄ¡.

61950440_2340305446245100_15211666533316

Hawnhekk it-tfal Ä¡ew konxji u bdew jgħidu illi ma jieħdux gost jgħumu f’baħar maħmuÄ¡, b’hekk setgħu iħossu minn xiex tgħaddi il-fekruna. Wara it-tfal raw stampa ta’ brama u stampa ta’ borża tal-plastik Ä¡ol-baħar u tgħallimna li l-fekruna il-plastik taħsbu brama u b’hekk tiekol il-plastik. It-tfal tgħallmu illi ħafna mill-frieken iweÄ¡Ä¡għu u jistgħu imutu ħabba l-plastik.

61941332_2174715689294328_61514590971504
61653464_537794556752770_803210818237549

It-tfal tgħallmu ukoll, illi meta jkunu qegħdin ħdejn il-baħar, u jkollhom xi skart jarmuh fil-bins apposta u ma jarmuhx ġol-baħar.

recycling bins.jpg

Wara komplejna billi għamilna ċart u sabiex nuru kemm hu importanti li ma nħammġux il-baħar ħalli nsalvaw il-fkieren li jgħixu ġo fih.

61668956_2758692830871908_37467614971544

Morning Assembly

L-istudenti tal-5.3 tkellimu dwar kemm hu importanti li nieħdu ħsieb l-ambjent ta’ madwarna.  Huma ddiskutew dwar il-ħsara li qed tiÄ¡i kkaÄ¡unata ll-baħar u l-ħlejjaq li jgħixu fih. Waqt l-assembly ssemmew xi punti li wieħed jista' jagħmel sabiex nippruvaw nibdew innaqsu xi ftit mill-ħsara li qed nagħmlu lill-ambjent.

Permess ta’ kanzunetta komplejna nenfasizzaw li jekk se nkomplu nagħmlu l-ħsara lill-ambjent, inkunu qed neqirdu lilna nfusna.

46754614_509351329565522_280601800410451
46902113_312869302649410_603522438862890
46837366_2179557108998364_77354143154689

Morning Assembly

L-istudenti li jattendu n-Nurture Class ingħaqdu flimkien sabiex jagħmlu Morning Assembly bit-tema Tniġġiż fil-Baħar li tagħmel parti ukoll mill-programm Life Skills. L-istudenti saru iktar konxji dwar l-użu eċċessiv tal-plastik, ir-rimi bl-addoċċ tal-iskart, kif ukoll tal-problema tat-tniġġiż fil-baħar.

62134604_848876352164511_894346120133397
76615093_604848116951843_169550525568647

Morning Assembly

Reduce, Reuse, Recycle

 

L-istudenti tal-klassi 6.1 wettqu diversi attivitajiet bil-għan li titqajjem kuxjenza dwar l-importanza tas-separazzjoni tal-iskart sabiex jiÄ¡i imħares l-ambjent ta’ madwarna.

 

Saru tliet attivitajiet marbutin ma’ din it-tema:

  • L-istudenti għamlu oÄ¡Ä¡etti utli minn materjal reÄ‹iklat: karus mill-fliexken ta plastik, pencil holder minn bottijiet tal-ikel użati u saħansitra logħba tal-futbol minn kaxxa ta' pizza. (għal aktar informazzjoni ara l-powerpoint presentation)

 

  • Permezz ta’ tpingijiet differenti bit-tema Reduce, Reuse u Recycle, l-istudenti setgħu jifhmu eżatt x’jinvolvi l-proÄ‹ess tas-separazzjoni tal-iskart: kif għandu jintlaħaq l-għan ewlieni sabiex jitnaqqas l-użu ta’ materjal żejjed li ma jkollniex bżonn, fejn imbagħad nagħmlu użu minn oÄ¡Ä¡etti li jistgħu jerÄ¡għu jintużaw bħal basktijiet tad-drapp u kontenituri tal-ikel. (għal aktar informazzjoni ara l-powerpoint presentation)

 

  • Waqt Special Assembly, il-klassi tagħna ippreżentat reÄ‹ta fuq il-palk tal-iskola tagħna sabiex inqajmu kuxjenza dwar l-importanza li nisseparaw l-iskart li nkunu ħloqna aħna stess u nitfgħuh fil-kontenituri rispettivi. Din ir-reÄ‹ta tiddeskrivi grupp ta' ħbieb li kienu qed jagħmlu piknik. Malli lestew mill-piknik, waħda mil-ħbieb qajmet il-punt li għandu jitnaddaf l-iskart li nħoloq waqt il-piknik u jiÄ¡i sseparat l-iskart fl-4 kontenituri disponibbli sabiex jiÄ¡i assigurat li l-ambjent nadif se jitħalla nadif u jiÄ¡i rrispettat.

72189942_1358328197675386_80637132833386
75625405_474766756487241_411993227328801
Picture2.jpg
* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara l-powerpoint.
74909816_434619320570090_770764297103369
* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara l-islide show.

Insalvaw id-Dinja Tagħna - Kinder 1.6

It-tfal tal-Kinder 1.6 tgħallmu dwar l-importanza li nħarsu l-ambjent. Permezz tat-tuff tray it-tfal setgħu jaraw partijiet differenti li jikkostitwixxu d-dinja tagħna. 

It-tfal, flimkien mal-għalliema, bnew 3 strutturi: l-annimali fl-abitat naturali tagħhom, igawdu arja nadifa u nieqsa minn kull tniġġis; bini eċċessiv li joħnoq u jirriduċi l-abitat tal-annimali u ta' spazji miftuħa li jistgħu jitgawdew mill-familji; baħar imniġġeż b'kull forma ta' skart li jintrema kuljum ġo fih.

Minn din il-lezzjoni it-tfal fehmu kemm hu neċessarju li ma nħammġux l-ambjent ta' madwarna.

IMG_20191115_140407.jpg

Mawra sa Marsaxlokk

L-istudenti tal-ħames sena marru sa Marsaxlokk sabiex iwettqu fieldwork relatat mal-Istudju Soċjali. L-istudenti ġibdu l-attenzjoni lill-għalliem li kien hemm borża sewda f'wiċċ l-ilma. L-għalliem minnufih mar jitlob kopp lil wieħed mis-sajjieda li kien jinsab fil-qrib sabiex jiġbor il-borża.

Jeffrey 3.jpg
Jeffrey 2.jpg
Jeffrey 1.jpg

Proġett li jinvolvi l-iskola kollha

Dis-sena ħsibna li niffukaw biex noħorÄ¡u b'ideat Ä¡odda sabiex intejbu s-sitwazzjoni tal-ibħra tagħna. Xtaqna li nwasslu l-messaÄ¡Ä¡ dwar in-neÄ‹essità assoluta li titnaqqas il-ħela. Iżda rrealizzajna li ma nistgħux inkunu aħna kaÄ¡un ta' aktar ħela. Għal daqstant ridna nsibu mezz biex inwasslu messaÄ¡Ä¡ lill-komunità mingħajr ma nkomplu nagħmlu użu mill-karti. Irrealizzajna li anki aħna noħolqu skart Ä¡did minn ħafna oÄ¡Ä¡etti li nużaw fil-ħajja tagħna ta' kuljum u b'hekk inkomplu nikkaÄ¡unaw ħsara lill-ambjent.

​

Li nkunu konxji tal-ħela u r-riperkussjonijiet tal-għażliet tagħna hi ħaÄ¡a verament fundamentali. Għal daqstant il-Kumitat EkoSkola ħareÄ¡ bl-idea li fi Å¼mien il-Milied it-tfal tal-iskola kollha jagħmlu kartolini b'messaÄ¡Ä¡ b'saħħtu dwar it-tniÄ¡Ä¡iż tal-baħar, sabiex wara jiÄ¡u mpustati fid-djar tan-nies. Il-klassijiet tal-kinder ħasbu li jagħmlu powster kull klassi sabiex jitwaħħal fil-vetrini tal-ħwienet.

​

Il-kumitat EkoSkola iddiskuta mal-għalliema tal-arti Ms. Margot Sammut dwar kif nistgħu nwasslu messaÄ¡Ä¡ mingħajr ma nagħmlu użu minn karti Ä¡odda jew riÄ‹iklati peress li ridna noħolqu kartolini b'messaÄ¡Ä¡ b'saħħtu waqt Å¼mien il-Milied. Ms. Margot mhux talli tatna ideat tajbin talli daħlet għall-proÄ¡ett b'ruħha u Ä¡isimha. Hi ħadet ħsieb li tibni l-proÄ‹ess tal-karta sa mill-bidu nett waqt il-lezzjonijiet tal-arti. It-tfal ħadu esperjenza ta kif isir il-proÄ‹ess tal-karta. Huma qattgħu karti użati u bil-għajnuna ta' ftit ilma u paÄ‹enza għamluha pulp. Intuża biss ftit ilma u forma magħmula minn affarijiet li kienu ukoll għar-rimi sabiex tkun tista' tinÄ¡abar lega ta' pulp li minn gol-ilma tingħafas forma ta' karta li wara titħalla sabiex tinxef. It-tfal setgħu jirrealizzaw li dal-proÄ‹ess jieħu ħafna ħin. Fil-hajja nsibu ħafna affarijiet li nixtru mill-ħanut anki bi ftit flus u xi kultant neħlu bl-addoÄ‹Ä‹. Bil-ħila tal-proÄ‹ess ta' kif isir il-karta t-tfal saru iktar konxji tal-importanza li nibżgħu għall-affarijiet li jkollna. Meta wieħed japprezza li kull oÄ¡Ä¡ett li nixtru jrid ħafna xogħol, materjal u sagrifiÄ‹Ä‹ju biex jinħadem, tinħoloq iktar kuxjenza favur l-ambjent.

​

Meta tlestew il-kartolini, inkiteb messaÄ¡Ä¡ fuqhom. It-tfal tal-iskola ħarÄ¡u flimkien mal-għalliema sabiex jimpustawhom fid-djar tan-nies. Xi tfal oħrajn ħarÄ¡u meta kien hemm il-monti u setgħu jispjegaw lil min taw il-kartolina, li minnha nnifisha kienet Ä¡a messaÄ¡Ä¡ b'saħħtu, dwar il-proÄ‹ess ta' kif issir il-karta u l-importanza li nibżgħu għal kull ma jkollna u nagħmlu użu minnu sew u fit-tul qabel jintrema.

Monti - tfal jitkellmu 4.jpg
* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara r-ritratti.
Joanne 8.jpg
* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara r-ritratti.

Kompetizzjoni tal-Karnival

Display.jpg

Il-Kumitat EkoSkola ħareÄ¡ bl-idea li din is-sena nħeÄ¡Ä¡u 'l-istudenti sabiex jagħmlu karru tal-karnival flimkien mal-Ä¡enituri li jevidenzja l-ħsara li ssir lill-kreaturi marini ħabba t-tniÄ¡Ä¡iż. 

Il-kumitat għażel l-iktar karru sinjifikattiv sabiex jikkwalifika fl-ewwel post. 

* Agħfas fuq l-istampa biex tara r-ritratti.
huta.jpg
* Agħfas fuq il-ħuta biex tara r-ritratti.

Il-klassi tas-6.1, flimkien mal-għalliema tal-Arti Ms. Margot Sammut u Ms. Rosita Attard, membru tal-kumitat, għamlu karru kbir f'forma ta' ħuta, twila xi tliet metri, mimlija biÄ‹Ä‹iet tal-plastik riÄ‹iklati. Permezz ta' din l-attività l-istudenti tas-sitt sena setgħu jempatizzaw ħafna mat-tbagħtija kbira li jgħaddu minnha l-ħut li jkunu qed jibilgħu skart li l-istonku tagħhom ma jiddiÄ¡erixxix bil-konsegwenza li jmutu.

L-istudenti ħarġu sal-monti jduru bil-ħuta sabiex iwasslu dal-messaġġ lill-pubbliku:

​

Il-baħar, il-baħar

Ejjew nibżgħu għalih

Minħabba, minħabba

Il-ħut li jgħix ġo fih!

Morning Assembly

L-istudenti tal-klassi 3.3 għamlu Morning Assembly fejn riedu jqajmu kuxjenza rigward ir-rimi ta' skart mal-art.

​

Grupp ta’ studenti qed jistennew il-vann tal-iskola

 

Student 1 qed jistenna il-vann, joħroġ il-bottle mill-basket tal-iskola biex jixrob. Xħin il-flixkun ikun vojt jarmih mal-art.

86701142_552974258908380_857562641955448
* Agħfas fuq ir-ritratt biex tara r-ritratti.

Student 2:  Shamyzion mhux aħjar tiÄ¡bor dak il-flixkun u tieħdu d-dar forsi terÄ¡a tużah?

Student 1: X’hiex dan jew? Dan mgħaffeÄ¡ ta! Dan uża u armi!

Student 3:  Allura ħudu miegħek d-dar u itfgħu fil-borża tar-reÄ‹iklaÄ¡Ä¡. Jekk se tarmih hawn, se tħammeÄ¡ l-ambjent.

Student 4:  Jew jispiÄ‹Ä‹a fil-baħar!

Student 1:  Illaħwa kemm se tagħmlu għaÄ¡eb! JispiÄ‹Ä‹a fil-baħar minn hawn! Mela Ä¡o Ħaż-Å»ebbuÄ¡ hawn xi xtajta min jismagħkom.

Student 5:  Sieħbi, il-plastik huwa materjal ħafif ħafna u bir-riħ jew bl-ilma tax-xita’ malajr jinÄ¡arr...

Student 6:  U jsib ruħu fil-baħar li għandna madwar il-gżira tagħna.

Student 1:  Veru! minn daqshekk għandkom raÄ¡un. Imma ngħid jien xi ħsara jista’ jagħmel dal-flixkun? Dan mhux tal-ħġieÄ¡ jew tal-landa ħadd ma jista’ jweÄ¡Ä¡a’ bih.

Student 7 (għasfur):  Ehh kemm għandek żball! Aħna l-għasafar mhux l-ewwel darba li nkunu qed intiru fuq il-baħar, ninżlu b’ħeffa biex naqbdu xi ħuta u minflok ninqabdu Ä¡o xi koÄ‹Ä‹ plastik li jkun qed jgħum fil-wiÄ‹Ä‹.

Student 8 (għasfur):  Mela! Tiktakar seħibna Tiku miskin meta bela’ tapp tal-plastik u ma setax jieħu nifs!

Students 9 (fekruna): U xi ngħidu għal boroż tal-plastik li jkunu qed jgħumu fil-baħar! Lanqas irrid inġib quddiem għajnejja kemm bagħtiet ommi meta belgħet borża tal-plastik. Jaħasra dik ħasbitha brama bħal ma nieklu s-soltu! Imma xħin indunat li ma kinitx l-ikla tas-soltu kien tard wisq!

Student 10 (ħuta): Flixkien bħal dawn tal-plastik, maż-żmien jitfarrku f’biÄ‹Ä‹iet żgħar u jinxterdu mal-baħar kollu. Ftit minn dawn il-biÄ‹Ä‹iet jinżlu sal-qiegħ nett tal-baħar.

Student 11 (ħuta): U mhux l-ewwel darba li kilna xi biċċa plastik għax naħsbuha xi ħuta żgħira.

Student 12 (ħuta): Intom tafu kemm hu sustanzjuż il-ħut għalikom il-bnedmin. Issa jekk xi ħuta bħali tkun belgħet xi biċċiet tal-plastik, u din tipiċċa fil-platt tagħkom, minflok ma tkunu qed tieklu xi ħaġa sustanzjuża, tkunu qed tieklu l-plastik intom ukoll!

Student 13 (granċ): Jekk intom tixtiequ li tarawna ngħixu ferħanin u tgawdu baħar nadif hemm ftit affarijiet li jeħtieġ li tagħmlu.

Student 14 (Naqqas):  Meta tmorru tixtru, jekk hu possibbli għażlu prodotti li mhumiex ippakjati fil-plastik. U meta tmorru għand tal-ħaxix dejjem tista’ tieħu basket tad-drapp miegħek u timla’ fih, minflok tuża ruxmata boroż tal-plastik.

Student 15 (ErÄ¡a Uża):  Agħmel użu minn kontenituri li tista’ terÄ¡a’ tuża’. Eżempju: bottle għall-iskola aħjar ikun magħmul minn materjal li jista’ jinħasel u jerÄ¡a’ jintuża għal ħafna drabi milli jkun magħmul minn plastik li jintuża darba biss.

Student 16 (IrreÄ‹ikla): Il-plastik huwa wieħed mill-materjali li jista’ jiÄ¡i irreÄ‹iklat. Kont taf li mill-plastik irreÄ‹iklat jistgħu jagħmlu ħwejjeÄ¡, toothbrushes, blalen tat-tennis u ħafna affarijiet oħra.

Student 17 (Aħseb): Qabel tixtri xi ħaÄ¡a, aħseb kemm jista’ jservik. Jekk għandek bżonn basket biex tieħu x-xirja lejn id-dar, liema wieħed huwa l-aktar b’saħħtu u se jservik għal aktar żmien mingħajr ma jagħmel ħsara lill-ambjent, tal-plastik jew tad-drapp?

Student 18 (Għid LE): Jekk xi ħadd joffrilek straw tal-plastik biex tixrob tazza ilma jew luminata, tgħallem ieqaf u għid LE. Xorta waħda taqta’ l-għatx jekk tixrob mit-tazza.

Student 1:  Jien se nieħu dawn il-pariri u intom?

Donna l-Fekruna

Dis-sena addottajna fekruna li ġiet salvata mill-baħar mill-Wildlife Rescue nhar id-29 ta' Settembru 2019. Kienu sabulha żewġt isnanar.

Donna Turtle.JPG

Bħala parti mill-proÄ¡ett tal-Għid, il-klassi tas-6.1, flimkien mal-għalliema tal-Arti Ms. Margot Sammut u Ms. Rosita Attard, kienu bdew jagħmlu fekruna bl-użu ta' materjal reÄ‹iklat. Kien wasal iż-żmien li Donna (żammejna l-istess isem tal-fekruna li addottajna) titwieled imma sfortunatament malli tibda ħierÄ¡a mill-bajda ssib ruħha mdawra bil-plastik u l-ewwel kelma li għajtet tkun NOOOOO!!! 

​

Nota: Dan hu l-mudell ta' kif kienet se tiġi meta tkun lesta kieku ma kellniex nieqfu ħesrem ħabba l-Covid-19.

Donna 2.jpg
* Agħfas fuq il-fekruna biex tara r-ritratti.

Kulleġġ San Injazju

Skola Primarja Ħaż-Żebbuġ

bottom of page